وال پست چیست؟

وال پست (wall post) از ترکیب دو کلمه wall و post که به ترتیب به معنی دیوار و نگه داشتن می باشند، تشکیل شده است. بنابراین در لغت به معنای نگه دارنده دیوار است. والپست ها المان هایی غیرسازه ای هستند که هدف از به کارگیری آن ها یکپارچه سازی عملکرد دیوارها و قاب های ساختمانی است. کارکرد کلی آن ها به این صورت است که دیوار را با اسکلت درگیر می سازد و آن را در برابر بارهای جانبی مثل زلزله و باد مهار می کند.

والپست جدید چیست؟

هدف از اجرای وال پست چیست؟

هدف از اجرای وال پست انتقال نیروی جانبی وارد بر میانقاب ها به سازه اصلی است. میانقاب ها که اعضایی غیرسازه ای هستند در صورت عدم اتصال به اسکلت سازه، در هنگام واردشدن نیروهای جانبی مانند زلزله دچار خرابی می شوند و فرو می ریزند و می توانند خسارت های جانی و مالی فراوانی را وارد نمایند حتی اگر اسکلت سازه دچار خرابی نشده باشد. از مثال هایی که در زمینه این خرابی می توان ذکر کرد، زلزله کرمانشاه در سال ۱۳۹۶ است که اینگونه خرابی بسیار مشهود بود.

والپست منقطع چیست؟

انواع والپست کدام است؟

وال پست ها از نظر مصالح تشکیل دهنده آن ها و نحوه قرارگیری در ساختمان به انواع مختلفی تقسیم بندی میشوند. در یک دسته بندی کلی وال پست ها را می توان به دو دسته زیر تقسیم بندی کرد:

تقسیم بندی به مصالح تشکیل دهنده
تقسیم بندی از نظر نحوه قرار گیری

قیمت والپست آماده

مصالح تشکیل دهنده وال پست چیست؟

از نظر مصالح تشکیل دهنده به دو دسته فلزی و بتنی تقسیم می شوند که وال پست فلزی در سازه های دارای اسکلت فولادی و بتنی و وال پست بتنی در سازه های با مصالح بنایی کاربرد دارند. وال پست های فلزی یا فولادی را به شکل های ناودانی، نبشی و قوطی می سازند.

نحوه قرارگیری والپست

وال پست ها را می توان به دو صورت عمودی و افقی اجرا کرد.

مسئولیت اجرای والپست

مطابق با مبحث دوم مقررات ملی ساختمان ویرایش ۱۳۸۴، بررسی نقشه های اجرایی برعهده مهندس ناظر و مجری است، بنابراین کنترل اجرای درست و دقیق وال پست ها بر عهده مهندس ناظر سازه و مهندس ناظر معمار می باشد. مهندس ناظر سازه وظیفه کنترل اجرای صحیح وال پست از نظر الزامات سازه ای و لرزه ای و مهندس ناظر معمار هم وظیفه کنترل اجرای دیوارهای داخلی وال پست ها را دارند. درصورتی که در یک سازه برای دیواری مطابق با ضوابط مطرح شده در قبل، نیاز به اجرای والپست باشد اما در نقشه های اجرایی نشان داده نشده باشد، مهندس ناظر باید دستور اصلاح نقشه های اجرایی را به مجری بدهد و اصلاح صورت گیرد. توصیه می‌شود مهندسان ناظر درصورتی‌ که مالک وال پست و نبشی کشی را انجام نداد، برگه پایان کار را مهر و امضا نکنند. در هرصورت اگر وال پست ها مطابق با نقشه های ساختمانی اجرا نگردند و در هنگام وقوع باد یا زلزله دیوارها ریزش کنند و آسیب جانی و مالی به ساکنین وارد گردد، یکی از افرادی که مقصر خواهد بود مهندس ناظر می باشد.

والپست جدید

نکات اجرایی وال پست ها

درهنگام اجرای وال پست ها باید به نکات زیر دقت شود:

جزئیات اجرایی وال پست توسط سازنده یا مجری ابلاغ شده باشد
از شاقول بودن وال پست ها مطمئن شویم.
در محل اتصال تیر بتنی و وال پست باید بیس پلیت کار گذاشته شود و یا میلگرد در تیر کاشته شود و وال پست ها به آن جوش شوند.
در وال پست های قائم باید در فواصل ۱ متری میلگرد آجدار نمره ۱۰ به قوطی یا نبشی های وال پست جوش شود تا گیرداری بین تیغه و وال پست ایجاد شود.
در وال پست های افقی باید در فواصل ۱ تا ۱.۵ متری با استفاده از میلگرد نمره ۱۴، وال پست را به سقف متصل نمود تا گیرداری لازم را داشته باشد.
حداقل اندازه نبشی مصرفی برای ساخت وال پست ۵ است اما بهتر است از نبشی ۶ استفاده شود. درصورتی که انتخاب طراح نبشی دوبل باشد، باید دهانه آن ۱ سانتی متر بیشتر از ضخامت دیوار انتخاب شود تا تا تیغه کاملا داخل دیوار قرار گیرد.
وال پست هایی که کنار ستون قرار می گیرند باید یک فاصله ۴ تا ۵ سانتی متری با ستون داشته باشند تا در هنگام واردشدن بارهای جانبی، ستون به دیوار فشار جانبی وارد نکند و دیوار تخریب نگردد. همچنین این فاصله ۴ تا ۵ سانتی متری باید با مصالح نرمی همچون یونولیت پر شود.
به منظور اتصال بهتر وال پست ها با دیوار مجاور و نیز برای جلوگیری از ترک های ناشی از حرکات جانبی ساختمان در مرحله نازک کاری، روی وال پست ها رابیتس (توری) بکشیم و با سیم مفتول محکم کنیم.
پروفیل هایی که برای ساخت وال پست ها به کار می روند باید حتما ضد زنگ خورده باشند.
در چهارچوب پنجره ها باید وال پست گذاری صورت گیرد.
در قسمت بالای دیوارچینی و نزدیک تیغه باید مطابق با شکلی که نشان داده شد از آجر با وزن بالا و ملات با کیفیت استفاده نمود.
نبشی های افقی و قائم باید به صورت پشت به پشت اجرا شوند تا دیوار در بیش از یک طرف داخل نبشی ها اجرا شود.

نکات محاسباتی وال پست ها

جزئیات وال پست ها باید مطابق با استاندارد ۲۸۰۰ ویرایش چهارم در نقشه های سازه ای درج شود که این جزئیات شامل موارد زیر می باشد:

جزئیات و اتصالات اعضای قائم و افقی لازم برای مهار دیوارهای بدون بازشو
جزئیات و اتصالات اعضای قاتم و افقی لازم برای مهار دیوارهای دارای بازشو
جزئیات و اتصالات اعضای قائم و افقی لازم برای مهار لبه تراس ها و جان پناه ها
جزئیات اجرایی دیوارهای زیرزمین که بار خاک به آن ها وارد می شود.
همچنین مطابق با مطالب ذکر شده در بندهای قبل موارد زیر نیز باید در نقشه های سازه ای درج شوند:

فاصله بین وال پست های افقی از هم و از کف ، حداقل ۳.۵ متر یا ۳۰ برابر ضخامت دیوار لحاظ گردد.
فاصله بین وال پست های قائم از هم، حداقل ۶ متر یا ۴۰ برابر ضخامت دیوار لحاظ گردد.
آخرین ردیف دیوارچینی باید با فشار و ملات کافی زیر سقف جای داده شود.
لبه قائم دیوارها نباید به صورت آزاد رها شوند و باید به تیغه یا دیوار عمود مجاور متصل شوند یا کلاف قائم در لبه آنها اجرا گردد.
دیوارهایی که تا زیر سقف امتداد پیدا نمی کنند را باید با کلاف افقی به المان های پایدار مهار کرد.
درصورتی که آجر نما بعد از آجر پشت چیده شود، باید مفتول فلزی انتظار داخل ملات دیوار پشت به فواصل افقی و قائم ۵۰ سانتی متری به کار برد تا از اتصال دو دیوار مطمئن شد یا دیوار نما را توسط نبشی مهار نمود.
در طبقه بام، ستون های کناری باید به اندازه ارتفاع جان پناه بلندتر اجرا شده تا از آن برای مهار جانبی جان پناه استفاده کرد.

مزایا و معایب استفاده از وال پست

استفاده از وال پست در مزایایی دارد که در ادامه به بررسی آن ها خواهیم پرداخت:

خسارات جانی و مالی ناشی از ریختن دیوارها را در مواقع واردشدن بار جانبی کاهش می دهد.
استفاده از وال پست فولادی موجب افزایش ظرفیت استهلاک در سازه می شود که این خود منجر به افزایش پایداری در قاب ها می گردد.
به کارگیری وال پست ها می تواند از آسیب رسانی به اعضای اصلی سازه جلوگیری کند و عملکرد سازه را مناسب تر سازد.

از جمله معایب وال پست هم میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

به طور کلی وال پست ها سختی سازه را افزایش می دهند. از طرفی معماران با فضابندی سازه، دیوارهای غیرسازه ای را به طور نامنظم در پلان پخش می کنند. در نتیجه این دو امر، مرکز سختی واقعی سازه متفاوت از مرکز سختی خواهد بود که در محاسبات منظور شده است ( با توجه به این که دیوارهای غیرسازه ای در محاسبات منظور نمی شوند) بنابراین فاصله بین مرکز جرم و مرکز سختی طبقات افزایش می یابد و ممان پیچشی ناشی از بار جانبی وارده که در طراحی برای آن اثری لحاظ نشده است ، افزایش می یابد.
از آنجایی که نبشی های وال پست از دو طرف به کف و سقف جوش می شوند، امکان انبساط طولی نبشی در گرما وجود ندارد. بنابراین افزایش طول در نبشی دو سر مهار و جوش شده موجب کمانش می شود که خروج از محوری حدود ۳-۴ سانتی متر را در نبشی ها ایجاد می کند که موجب ایجاد تنش در دیوار و ترک خوردگی نازک کاری آن می شود.